นายพันธุ์เลิศ บูรณศิลปิน สำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนเทพศิรินทร์[1] พ.ศ. 2474-2483 ต่อมาเข้าเรียนวิชาการเกษตรที่สถาบันเทคโนโลยีการเกษตรแม่โจ้ รุ่นที่ 9 และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน พ.ศ. 2486-2491 ได้รับประกาศนียบัตร อนุปริญญาเกษตรศาสตร์

นายพันธุ์เลิศ บูรณศิลปิน สมรสกับ คุณหญิง เจ้าเดือนฉาย บูรณศิลปิน (สิโรรส) มีบุตรธิดาร่วมกัน 2 คนคือ

• นายชีวิน (เด็ดเดือน) บูรณศิลปิน สมรสกับนางจันทร์ฉาย คำคง มีบุตร 1 คน คือ นายศุภโชค บูรณศิลปิน, นายชีวิน บูรณศิลปิน สมรสกับนางเมทินี (นพพร) พรหมณะ มีบุตรธิดา 2 คน คือ นายพนธวัช บูรณศิลปิน และนางสาวมนสิชา บูรณศิลปิน
• นางดาววัน บูรณศิลปิน ได้รับพระมหากรุณาธิคุณสมรสพระราชทาน กับ นายคธา พรพิบูลย์ มีบุตรชาย 2 คน คือ นายสมิทธิ์ และนายกิตติยุต พรพิบูลย์

นายพันธุ์เลิศ บูรณศิลปิน ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2552

นายพันธุ์เลิศ บูรณศิลปิน ได้รับปริญญาวิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต (เกษตรศาสตร์ กิตติมศักดิ์) เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2515 และ ปริญญาวิทยาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (เกษตรศาสตร์) เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2528 จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ [2]

นายพันธ์ุเลิศ บูรณศิลปิน ได้รับปริญญาวิทยาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (เกษตรศาสตร์) เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2520 จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่

นายพันธุ์เลิศ บูรณศิลปิน ได้รับประกาศนียบัตร เป็นผู้ได้รับเกียรติยกย่องเป็นเกษตรกรตัวอย่างของจังหวัดเชียงใหม่ ประเภท ธุรกิจเกษตรขนาดใหญ่ประจำปีพ.ศ. 2521